Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu - mhw.muzeum.grudziadz.pl

„Duktami dłuta. 50-lecie pracy twórczej Cezarego Kopika” – to monograficzna wystawa jednego z najciekawszych grudziądzkich twórców – nieustannie rozwijającego się artysty-rzeźbiarza i dobrego człowieka. Prezentowany dorobek obejmuje całą tematykę jego dotychczasowych zainteresowań oraz najistotniejsze dzieła, które powstały w tym czasie. W ciągu pięciu dekad twórczej aktywności zmieniał się zarówno styl rzeźb i płaskorzeźb Cezarego Kopika, jak i główne motywy jego prac. Choć zawsze punktem wyjścia dla artystycznych rozważań rzeźbiarza był i jest człowiek – jego umysł i cielesność, duchowość i fizyczność, co znajduje realizację w pracach osnutych wokół wątków religijnych, martyrologicznych i społecznych. Nieobcy jest mu także akt oraz abstrakcja, która coraz częściej i śmielej eksplorowana, staje się rodzajem wariacji na temat formy i materiału. Od 50 lat ścieżki artystycznych wyborów Cezarego Kopika wiodą od tradycji ku abstrakcji, przenikając się nawzajem, dając w efekcie dzieła wieloznaczne, przemyślane i zaangażowane ideowo. 

Cezary Kopik urodził się 1 sierpnia 1950 roku w Garwolinie jako syn Leokadii i Władysława Kopików. Garwolin to rodzinne miasto Kopika, gdzie spędził dzieciństwo i dorastał wraz z czworgiem rodzeństwa: Krzysztofem, Jolantą, Dorotą i Ireneuszem. Już od lat młodzieńczych wykazywał zainteresowanie twórczością rzeźbiarską, którą pogłębiał kontakt z naturą i plastyką ludową – tak charakterystyczną dla regionu Mazowsza. Artysta niejednokrotnie wspominał swą fascynację gipsowymi odlewami, które stanowiły nagrodę w odpustowej loterii. Pierwsze prace w drewnie wykonał jednakże już jako dorosły mężczyzna po przyjeździe do Grudziądza. Po ukończeniu szkoły podstawowej w rodzinnym mieście, Kopik kontynuował naukę najpierw w Kołbieli, następnie w Górze Kalwarii, gdzie pozostawał pod opieką zaprzyjaźnionych z rodziną Księży Marianów. Ze względu na związki z tym Zgromadzeniem przeniósł się do Grudziądza, w którym Marianie wciąż posługują, i tu ukończył liceum ogólnokształcące. Następnie podjął pracę w Grudziądzkich Zakładach Przemysłu Gumowego „Stomil”. W Grudziądzu poznał przyszłą żonę Irenę, z którą tworzy szczęśliwą rodzinę od ponad 50 lat, i tutaj także urodziły się jego dwie córki: Dorota i Kamila. Przez cały młodzieńczy czas tkwił w twórczym zamyśle – odkrywał plastyczny potencjał różnego rodzaju drewna i korzeni, w których odnajdywał także różnorodne formy użytkowe. Na poważnie zaczął rzeźbić w 1974 roku, a już kilkanaście miesięcy później otwarta została jego pierwsza indywidualna wystawa, która odbyła się w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki w Grudziądzu. Od tego też momentu artysta liczy lata swej twórczej aktywności. Kontakty z lokalnymi artystami nieprofesjonalnymi: Januszem Ledwochowskim i Edwinem Ratasztem, a przede wszystkim z wykształconym akademicko rzeźbiarzem Henrykiem Rasmusem, zatrudnionym w „Stomilu” na stanowisku projektanta, miały wpływ na doskonalenie warsztatu i określenie zainteresowań artystycznych Kopika. Lata 80. XX wieku były okresem sporej aktywności, zarówno twórczej, jak i na niwie społecznej. W latach 1976-1985 pełnił funkcję instruktora rzeźby w Młodzieżowym Domu Kultury w Grudziądzu. W latach 1983-1985 przewodniczył grupie plastyków nieprofesjonalnych skupionych w Grudziądzkim Towarzystwie Kultury. W 1984 roku – po dziesięciu latach twórczych zmagań – został przyjęty do Stowarzyszenia Twórców Ludowych (STL), w którym został członkiem Zarządu Głównego STL w Lublinie i jednocześnie wiceprezesem Oddziału Bydgosko-Toruńskiego STL. Za wszystkie lata aktywności artystycznej, społecznej i edukacyjnej został uhonorowany w 1986 roku odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”. Brał udział w licznych konkursach i przeglądach plastycznych, zdobywając niejednokrotnie nagrody i wyróżnienia m. in. I nagrodę w dziale rzeźby w Grudziądzkim Przeglądzie Plastycznym, zorganizowanym przez Grudziądzkie Towarzystwo Kultury (1977 r.) oraz I nagrodę w piątym konkursie „Twórczość Ludowa Województwa Toruńskiego”, zorganizowanym przez Muzeum Etnograficzne w Toruniu w 1985 roku. Na lata 90. XX wieku przypada okres przełomowy w twórczości Kopika. Wówczas stworzył też w Nowogrodzie, na terenie gminy Golub-Dobrzyń ostoję do pracy twórczej i kontaktów z innymi artystami, których chętnie gości w swojej posiadłości. W 1992 roku otrzymał półroczne stypendium dla rzeźbiarzy z Europy Wschodniej i wyjechał do miejscowości Syke i Bamberg w Niemczech. Mając tam bezpośredni kontakt z innymi artystami pochodzącymi z różnych krajów, Kopik zaczął coraz bardziej świadomie zaczął szukać własnego stylu wypowiedzi i ekspresji. Stypendium przydało mu twórczej odwagi oraz w pewien sposób na nowo określiło kierunek jego rzeźbiarstwa. Nawiązane w Syke kontakty i przyjaźnie sprawiły, iż w późniejszych latach wielokrotnie wracał do Niemiec, biorąc udział w wystawach zbiorowych i indywidualnych. Zabiegał także o promocję polskiej sztuki za zachodnią granicą, współorganizując wystawy indywidualne innych grudziądzkich twórców. W latach 2003-2004 pełnił funkcję Członka Rady Kultury przy Prezydencie Miasta Grudziądza. Od 2019 roku jest członkiem Rady Muzeum przy Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.

Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Muzeum Zamkowego w Kwidzynie, Muzeum Lubelskiego w Lublinie, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Ośrodku Kultury Nowej Wsi Lęborskiej, a także w prywatnych zbiorach w kraju i za granicą. 

Wystawa objęta Patronatem Prezydenta Grudziądza

Wernisaż: 5 kwietnia 2024 r., godz. 17.00, sale Muzeum przy ulicy Wodnej 3/5
Wystawa czynna do 2 czerwca 2024 r.

Obszerny katalog, towarzyszący jubileuszowej wystawie Cezarego Kopika, zatytułowany tak samo jak ekspozycja, tj. „Duktami dłuta”, zawiera wiele interesujących fotografii ilustrujących szeroko ujęty biogram artysty oraz jego bogaty, pięćdziesięcioletni dorobek twórczy. Publikacja posiada także krótką charakterystykę twórczości rzeźbiarza, przygotowaną przez kuratora ekspozycji – Mateusza Promińskiego, która akcentuje jej najistotniejsze wątki i motywy. Oprawa graficzna katalogu, jak i wszelkich materiałów ilustracyjnych towarzyszących wystawie, jest dziełem Małgorzaty Waliszewskiej, dzięki której reprodukowane prace nabierają szczególnego wydźwięku. 

Katalog przygotowano we współpracy z Grudziądzkim Towarzystwem Kultury, a sfinansowano ze środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.